Таццяна ДЗЯНБІЦКАЯ, метадыст ясляў-сада N 528 НВА “Інтэграл” Мінска. Пралеска 1996/06
А на купалу рана сонца іграла
Сцэнарый свята “Купалле”
Святочна ўпрыгожаная пляцоўка. Дзяўчынкі і хлопчыкі апрануты ў беларускія касцюмы, у дзяўчат на галовах вяночкі. Яны спяваюць купальскую песню “А на Купалу”.
А на Купалу
Рана сонца іграла—
Рана сонца іграла,
На добрыя годы—
На добрыя годы,
На цёплыя росы—
На цёплыя росы,
На хлябы-ўраджаі—
На хлябы-ўраджаі.
Рана сонца іграла—
Рана сонца іграла,
На добрыя годы—
На добрыя годы,
На цёплыя росы—
На цёплыя росы,
На хлябы-ўраджаі—
На хлябы-ўраджаі.
Несцерка. Дзень добры, дзяўчынкі і хлопчыкі! Дзень добры, госці дарагія! Ці пазналі вы мяне? Я—Несцерка, вясёлы і добры, гарэзлівы і смешны.
На свята вас запрашаю,
Хто пасмяяцца жадае.
Дзяўчат—каб вяночкі вілі,
А хлапцоў—у пляс каб хадзілі.
Бо толькі купальскае свята
Вяселлем і жартам багата.
Хто пасмяяцца жадае.
Дзяўчат—каб вяночкі вілі,
А хлапцоў—у пляс каб хадзілі.
Бо толькі купальскае свята
Вяселлем і жартам багата.
На свята прыязджаюць баба Еўка і дзед Тумаш, дзед вядзе за сабой кабылу Лыску (пашытую з тканіны, якая надзяваецца на двух чалавек). Кабыла смешна перавальваецца з аднаго боку на другі.
Баба. Хутчэй, дзядок, бо на свята спознімся. Ды на кірмаш не паспеем.
Дзед. I навошта я з табой на свята паехаў, лепш бы сядзеў на печы ды еў смачныя калачы.
Баба. Маўчы ўжо, стары, лепш пашукай, куды гэта я паклала свой кашалёк з грашыма. Ці ты яго схаваў? Давай сюды!
Дзед. Э, не, баба, перш-наперш адгадай загадкі. Вось табе першая: Чатыры вушкі і два брушкі.
Баба. Гэта жаба.
Дзед. Ой, баба, рассмяшыла ты ўвесь белы свет! Дзе ты бачыла ў жабы чатыры вушкі? Гэта ж падушка!
Баба. Усё б табе падушка ды печка.
Дзед. Не, баба, мяне не падманіш, слухай другую загадку: Па хаце ходзіць, хвастом водзіць.
Баба. 0, гэта я ведаю. Гэта мыш!
Дзед (смяецца). Не, не адгадала.
Баба. Дык я зараз у дзяцей запытаю. (Баба просіць дзяцей гучна адказаць, хто гэта.)
Дзед. Ой, баба, лепш забірай свой кашалёк ды пойдзем разам з дзецьмі. А што гэта за свята сёння ў вас?
Дзеці. Купалле.
Баба. А ці ведаеце вы, што такое Купалле? Гэта цудоўнае свята. Даўным-даўно існавала нават легенда, што ў купальскую ноч нібы расцвітае Папараць-кветка і той, хто яе адшукае, можа авалодаць усімі зямнымі скарбамі і будзе самы шчаслівы на свеце.
Дзед. Ой, баба, чаму ж ты мне раней аб гэтым не сказала? Ну, я пайшоў Папараць-кветку шукаць.
Баба. Куды ты, стары? Ці ведаеш ты, што гэтая кветка цвіце ў лесе ноччу, але знайсці яе можа толькі малады і смелы чалавек?
Дзед. Ну, вось, як заўсёды, спазніўся. Чаму ты мне раней аб гэтым не гаварыла?
Калі быў я малады,
Я быў хлопец хоць куды.
I спяваў, і танцаваў,
На гармоніку іграў.
Я быў хлопец хоць куды.
I спяваў, і танцаваў,
На гармоніку іграў.
Ужо даўно б усе скарбы мае былі.
Баба. Навошта яны табе, гэтыя скарбы?
Дзед. Навошта-навошта, можа б, я замест нашай Лыскі “Таёту” купіў, а замест сала “Снікерсы” еў.
Баба. Ой, дзед, у мяне ад тваіх баек галава трашчыць.
Несцерка. Ну, годзе вам спрачацца, а лепш патанцуйце для нас ды праспявайце якую-небудзь песню.
Дзед і Баба выконваюць песню “Сабірайся ў госці, мой дзядок ”.
Несцерка. Дзякуй вам, як добра вы спяваеце!
Баба. А мы да вас прыехалі не адны, а са сваёй унучкай Купалінкай.
Паяўляецца Купалінка, пад музыку яна ідзе вакол карагода.
Купалінка. Добры дзень усім!
На Івана, на Купалу
Ў лесе кветкі я збірала,
А калі ў гушчар пайшла,
Квстку-Папараць знайшла.
Ў лесе кветкі я збірала,
А калі ў гушчар пайшла,
Квстку-Папараць знайшла.
Несцерка. Як табе пашанцавала, Купалінка, ты бачыла Папараць-кветку?
Купалінка. Бачыла і нават трымала яе ў руках, але, калі я ішла да вас, нейкія незнаёмцы адабралі ў мяне кветку.
Пад музыку выходзяць ражаныя: Лясун, Баба Яга, Вадзянік, Мухаморы.
Купалінка. А вось і яны.
Лясун. Вось тая злая дзяўчынка, што ў нашым лесе сарвала чароўную Папараць-кветку.
Купалінка. Вярніце мне гэту кветачку, я знайшла яе ў лесе.
Баба Яга. Вось я зараз ператвару цябе ў дрэва ці ў мухамор.
Мухаморы. Ты чаму ў нашым лесе гаспадарыш? Ці ведаеш ты, што нікому яшчэ не ўдавалася сарваць гэтую чароўную кветку?
Купалінка. Але я знайшла яе. Вярніце мне, калі ласка, кветачку. Я хацеЛа падарыць яе дзецям, каб у іх заўсёды было весела, каб яны заўсёды былі добрымі і шчаслівымі, бо гэта самыя вялікія скарбы на свеце.
Лясун. Калі нам спадабаецца ў вас на Купаллі, можа, і падорым яе вам.
Несцерка. Калі ласка, заставайцеся ў нас. добрым гасцям мы заўсёды рады.
(Звяртаецца да дзяўчынак.) А ну, дзяўчынкі, заспяваем.
Дзяўчынкі спяваюць купальскую песню.
Дзяўчынка. На купальскае свята жадаем шчасця багата!
Хлопчык.
Што, дзяўчынкі, засмуціліся,
Можа, трошкі прытаміліся?
Сіл не шкадуем ніколькі,
Вас запрашаем на польку!
Можа, трошкі прытаміліся?
Сіл не шкадуем ніколькі,
Вас запрашаем на польку!
Дзяўчынкі і хлопчыкі танцуюць польку.
Несцерка.
Завадзі карагод,
Расступіся, народ!
Патанцуй, Купалінка,
Нам, дзяўчынка маленька!
Расступіся, народ!
Патанцуй, Купалінка,
Нам, дзяўчынка маленька!
Карагод Купалінкі і дзяўчынак з вяночкамі.
Лясун. Ой, і нам вельмі хочацца паспяваць.
Баба Яга. I патанцаваць таксама.
Несцерка. Калі ласка, будзем вельмі рады.
Баба Яга і Лясун спяваюць частушкі.
Баба Яга.
Зараз мы спяём частушкі,
Вы памыйце свае вушкі.
Вельмі любім мы спяваць,
А таксама танцаваць.
Вы памыйце свае вушкі.
Вельмі любім мы спяваць,
А таксама танцаваць.
Лясун.
У цырульні Бабка Ёжка
Зрабіла прычоску.
Ўсёй цырульняй ў той прычосцы
Шукалі расчоску.
А ў Бабы Ягі Касцяныя дзве нагі.
Гэта бабка—першы клас,
Бо танцуе лепш за нас.
Зрабіла прычоску.
Ўсёй цырульняй ў той прычосцы
Шукалі расчоску.
А ў Бабы Ягі Касцяныя дзве нагі.
Гэта бабка—першы клас,
Бо танцуе лепш за нас.
Баба Яга. Ой, зусім прытамілася я.
Лясун. Сядай, Ягуся, адпачні хвілінку-другую.
Несцерка. Ох, мастакі ж вы песні спяваць!
А зараз запрашаю вас пагуляць!
Дзеці гуляюць у беларускія гульні.
Лясун. Вельмі нам падабаецца на Купаллі, таму мы, лясныя жыхары, вырашылі падарыць вам чароўную Папараць-кветку, каб усе зямныя скарбы — здароўе, шчасце, радасць, любоў — былі вашымі.
Несцерка. Дзякуй вялікі вам!
Гучыць беларускі народны танец у грамзапісе. Усе танцуюць.