К. А. СУДНІС, настаўніца СШ № 8 г. Віцебска. Пачатковая школа 8.2005
Беларусам я завуся, родным краем ганаруся
Інтэлектуальнае шоу “Свая гульня”
Для ўдзелу ў гульні фарміруюцца дзве каманды па 5 чалавеку кожнай. Гульня праходзіць у два туры. У першым туры каманды гуляюць у поўным складзе. Пытанні, на якія будуць адказваць удзельнікі гульні. маюць розную ступень складанасці, што вызначана вартасцю пытання ў балах (10, 20, 30, 40, 50). Чым лягчэйшае пытанне, тым меншая колькасць балаў. Каманды па чарзе выбіраюць тэму і складанасць пытання, за правільны адказ на яго балы дабаўляюцца, за няправільны — адымаюцца. Калі выпадае “свая гульня”, каманда мае права павялічыць ці паменшыць колькасць балаў у залежнасці ад ступені сваёй упэўненасці ў правільным адказе.У другім туры прымаюць удзел па аднаму прадстаўніку ад каманд, Спачатку яны ацэньваюць свой адказ ад 1 да 100 балаў, затым атрымліваюць пытанне, на якое павінны адказаць у пісьмовай форме на працягу дзвюх хвілін. Калі адказ правільны, балы дадаюцца, калі не — адымаюцца.
І тур
Пытанні і заданні па тэме “Зямля пад белымі крыламі”1. Назавіце колеры Дзяржаўнага сцяга Рэспублікі Беларусь. (Чырвоны, зялёны і белы.) — 10 б.
2. Назавіце колькасць і назвы абласцей нашай краіны. (6. Мінская, Віцебская, Гомельская, Гродзенская, Брэсцкая, Магілёўская.) — 20 б.
3. “Свая гульня”. 3 якімі краінамі мяжуе Рэспубліка Беларусь? (3 Польшчай, Літвой, Латвіяй, Расіяй, Украінай.) — 30 б.
4. Як называецца закон, што вызначае жыццё нашай дзяржавы, правы і абавязкі грамадзян? (Канстытуцыя Рэспублікі Беларусь.) — 40 б.
5. Колькі жыхароў пражывае на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь? (Больш за 10 мільёнаў чалавек.) — 50 б.
Заданні па тэме “Скарбонка мудрасці”.
Даскажы прыказку
1. Пры сонейку цёпла, пры... (мамачцы добра). — 10 б.2. Няма лепшае хаткі, чым... (у роднай маткі). — 20 б.
3. Дарагая тая хатка, дзе... (нарадзіла мяне матка). — 30 б.
4. “Свая гульня”. Няма смачнейшай вадзіцы, як... (з ' роднай крыніцы), — 40 б.
5. Родная зямля мякчэйшая, чым... (чужая пярына). — 50 б.
Пытанні і заданні па тэме “Летапіс мужнасці”
1. Які горад у нашай краіне носіць ганаровае званне “горад-герой”? (Мінск.) — 10 б.2. “Свая гульня”. Назавіце горад, які ў гады Вялікай Айчыннай вайны прыняў на сябе першы ўдар фашысцкіх захопнікаў. (Брэст.) — 20 б.
3. Назавіце вёску, спаленую ў гады вайны разам з жыхарамі, на месцы якой знаходзіцца мемарыяльны комплекс. (Хатынь.) — 30 б.
4. Калі тэрыторыя Беларусі была цалкам вызвалена ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў? (У ліпені 1944 г.) — 40 б.
5. Колькі жыхароў Беларусі загінула ў гады Вялікай Айчыннай вайны? (Больш за 2 мільёны.) — 50 б.
Пытанні і заданні па тэме “Мы твае сябры, прырода”
1. Які караняплод беларусы ўжываюць у вялікай колькасці? (Бульбу.) — 10 б.2. Назавіце самага магутнага звера — жыхара беларускіх лясоў. (Зубр, яго вага складае ад 1000 да 1200 кг.) — 20 б.
3. Як завецца самая вялікая птушка, што гняздуецца на тэрыторыі краіны? (Лебедзь-шыпун, яго вага дасягае 12 кг.) — 30 б.
4.
Прыназоўнік хуткі
Ліку даў руку
I ператварыўся
Ў вялікую раку.
Якую? (Пры-пяць.) — 40 б.
5. У якім годзе была выдадзена Чырвоная кніга Рэспублікі Беларусь? (У 1981 г.) — 50 б.Ліку даў руку
I ператварыўся
Ў вялікую раку.
Якую? (Пры-пяць.) — 40 б.
II тур. Вялікая гульня
Прадстаўнікі ад каманд атрымліваюць аркуш паперы. Колькасць балаў, якую яны разлічваюць атрымаць за адказ на пытанне, яны пішуць на адным баку аркуша, адказ на пытанне — на другім баку.Пытанне. Пра якое свята расказваецца ў тэксце?
Адно з самых прыгожых свят, прысвечанае найбольшаму росквіту жыватворных сіл прыроды і прымеркаванае да перыяду летняга сонцастаяння, бярэ свой пачатак з часоў старажытнасці. Усю ноч каля вогнішча, якое запальвалі на беразе ракі ці возера, хлопцы і дзяўчаты вадзілі карагоды, спявалі песні, прымалі ўдзел у гульнях, спаборніцтвах, пускалі на ваду вянкі, загадваючы на мужа ці жонку, скакалі цераз агонь, каб ачысціць сябе ад злых духаў.
Адказ. Пра Купалле.
Падводзяцца вынікі гульні, пераможцы ўзнагароджваюцца прызамі.